Nhân vật lịch sử vĩ đại đã đưa ra lý thuyết về “Nhà nước pháp quyền” là gì?
Giới thiệu về Nhân vật lịch sử đặc biệt
Nhân vật lịch sử nào đã đưa ra lý thuyết về “Nhà nước pháp quyền”? Chắc hẳn đây là câu hỏi được đặt ra nhiều nhất trong giáo dục chính trị của chúng ta. Trong những tiểu sử lịch sử, chúng ta không thể không nhắc đến một nhà lãnh đạo vĩ đại của nước cộng hòa Pháp – Montesquieu.
Montesquieu và lý thuyết về “Nhà nước pháp quyền”
Montesquieu (1689 – 1755) là một nhà triết học, nhà chính trị và là một trong những nhà văn vĩ đại của thời đại Phục Hưng tại Pháp. Ông nổi tiếng với tác phẩm chính trị “Quyển Đạo luật, Luật lệ và Đất nước” đưa ra lý thuyết về “nhà nước pháp quyền”.
Theo Montesquieu, “nhà nước pháp quyền” được xem là một hệ thống chính trị cân bằng giữa các cơ quan lập pháp, hành pháp và tư pháp. Ông cho rằng mỗi cơ quan này đều có chức năng quyết định và kiểm soát nhau, không cho phép bất kỳ một cơ quan nào có sức mạnh áp đặt lên những cơ quan khác.
Nhờ vào việc phân chia và cân bằng các cơ quan trong “nhà nước pháp quyền”, Montesquieu cho rằng sẽ tránh được tình trạng quyền lực tập trung và đảng phái lạm dụng quyền lực. Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc điều tiết và kiểm soát trong các nền tảng chính trị.
Tầm ảnh hưởng của Montesquieu
Là một trong những nhà triết học lớn của thế giới, lý thuyết về “nhà nước pháp quyền” của Montesquieu đã tác động lớn tới nền chính trị phương Tây. Ông đã ảnh hưởng đến nhiều tác giả lớn khác, ví dụ như Hacha, John Marshall và John Adams. Những người này đã phát huy và tuân theo tư duy phân tách các cơ quan nhà nước và cân bằng quyền lực trong hiến pháp Mỹ.
Kế thừa của lý thuyết về “nhà nước pháp quyền”
Đến thời điểm hiện tại, lý thuyết về “nhà nước pháp quyền” của Montesquieu vẫn được áp dụng và tôn trọng rộng rãi trên khắp thế giới. Nhất là trong các nền chính trị dân chủ và tư bản, phân chia các cơ quan lập pháp, hành pháp và tư pháp trở thành một phần không thể thiếu của hệ thống chính trị. Ở Việt Nam, lý thuyết về “nhà nước pháp quyền” cũng được thừa nhận trong hiến pháp 2013.
Kết luận
Với lý thuyết về “nhà nước pháp quyền”, Montesquieu đã góp phần quan trọng vào sự phát triển của chế độ pháp luật và chính trị. Ông luôn tin tưởng vào sự quản lý và cân bằng trong các nền chính trị và cho rằng đó là cách tốt nhất để hạn chế quyền lực tập trung và đảm bảo sự công bằng cho mọi công dân. Đó chính là sự hiện diện vĩ đại của một nhà nghiên cứu và triết gia tài ba – Montesquieu.